Skip to main content

Perspective

Search This Blog

Must Read Books

Get link
Facebook
Twitter
Pinterest
Email
Other Apps

1984: George Orwell
Animal Farm: George Orwell
21 lessons for the 21st century: Yuval Noah Harari

Get link
Facebook
Twitter
Pinterest
Email
Other Apps

Comments

Post a Comment

Popular Posts

उत्सवप्रियतेच्या पलीकडचा महिलादिन...!

महिलादिनाच्या सर्व प्रथम सदिच्छा. सगळी कडे आनंदी आनंद आहे, तो असायलाच हवा, पण त्याच सोबत काही तथ्य देखील मांडणे गरजेचे आहेत. कारण कोणताही दिवस हा उत्सव प्रियतेच्या पुढे जाऊन साजरा केला तरच या दिवसाला खरा अर्थ राहील असे वाटते. त्यासाठी हा लेखन प्रपंच. आज आपण ५ ट्रिलियन अर्थव्यवस्थेचे स्वप्न बघतो, जे एक देश म्हणून बघणे गरजेचे देखील आहे. पण आपल्या समाजाचा जवळपास अर्धा भाग असलेल्या महिलांपैकी फक्त २५% पेक्षा कमी महिलाच २०१८-१९ च्या आकडेवारी नुसार श्रम शक्तिचा भाग आहेत. अर्ध्या भाग जर बाहेर राहिला तर कशी प्रगती साध्य होईल. भारतातील बहुतांश महिला ह्या शेती आणि जोडधंदा मध्ये काम करतात. परंतु त्याराबत असलेल्या जमिनीत मालकी हक्क किती आहे? महाराष्ट्रात २०१५ च्या कृषी गणने नुसार ८८.४६% ग्रामीण महिला शेतीत काम करतात पण जमिनीचा मालकी हक्क फक्त १५.६% महिलांकडे आहे. काम करून संस्थात्मक चौकटीत नाहीत. २०१८ या एका वर्षात महिलांच्या बाबतीत ३ लाख ७८ हजार २७७ गुन्हे नोंदवण्यात आले. यातूनच आपल्या लक्षात येते की समाज म्हणून आपण महिलांसाठी किती असुरक्षित आहोत. या मध्ये एक गोष्ट नमूद क

महात्मा काल, आज आणि उद्या...!

महात्मा गांधी यांना आजच्या दिनी मारले होते, पण खरच गांधी मेले आहेत का? कारण गांधीचे शरीर मरणे आणि विचार मरणे यात खूप अंतर आहे. गांधी शरीराने मेले आहेत पण विचारांनी नाही असे आपण नेहमीच बोलतो. पण खरंच तसे आहे का? याच साठी हा ब्लॉग आहे. वाचा आणि विचार करा. गांधी हे आज देखील दिसतात आम्हाला त्या आंदोलनकर्त्यांत, जी देतात गुलाब आंदोलनात बंदोबस्तातावर असणार् ‍ या पोलिसांत. गांधी दिसतात आम्हाला वाहतूक नियम तोडणाऱ्यांना गुलाब देणार् ‍ या पोलिसात. गांधी आंदोलनातील त्या विविध कलात्मक पोस्टर मधून डोकावताना दिसतात. गांधी हे दिसतात आम्हाला जिल्हाधिकारी कार्यालयासमोर, मंत्रालयासमोर बसलेल्या उपोषणकर्त्यांत, नर्मदा बचाव आंदोलन कर्ते पाण्यात उभे असतात त्यात, तामिळनाडूच्या शेतकर् ‍ यांच्या आंदोलनात, नाशिकच्या शेतकऱ्यांच्या पदयात्रेत. गांधीची प्रतिमा आणि विचार दिसतो आम्हाला शांततापूर्ण आंदोलनांत. पण गांधी मरताना देखील दिसतात अनेक ठिकाणी. दाभोळकर, पानसरे, गौरी लंकेश & कलबुर्गी यांना मारले तेव्हा गांधींना मारल्याची अनुभूती येते. गांधी मारले जातात सत्तेच्या केंद

ALL INDIA RANK - ओळखीच्या (आयडेंटिटीच्या) शोधाचा प्रवास

मानवी जीवनाची अंगभूत मर्यादा ही ओळखीच्या (आयडेंटिटी) शोधात वाहत जाण्याची आहे. स्वतःची काहीतरी ओळख असावी यास्तव निरंतर संघर्ष करण्याची प्रेरणा ही, 'तुझे माणूस म्हणून अस्तित्वच नाही' , हे सतत बिंबवण्यातून येते. नव्वदीच्या दशकात मध्यमवर्गाला या ओळख निर्मितीत गुंतवणूक करण्यात खूप रस होता. ज्यातून आकाराला आली कोटातील एक पूर्ण नवीन दुनिया, जिच्या भाषेत तुमची ओळख ही फक्त मानवी क्षमतेच्या परिपूर्ण वापरातून तुम्हाला प्राप्त झालेल्या ऑल इंडिया रॅंकवरुन ठरत असे , जे काही अंशी आज देखील सुरू आहे. पण ही ओळखच सर्व काही आहे का? या ओळखीच्या अलीकडे आणि पलीकडे नेमके कोणते द्वंद्व आहे? कुटुंब/पालक यांच्यासाठी या ओळख प्राप्तीचे साधन असणार्‍यांना नेमके खरंच ते करायचे असते का? ज्या वयात स्व बद्दल काडीचीही माहिती नसते, तिथे आकडेवारीत ओळख शोधणे काय असू शकते? यासर्व प्रवासाचा आणि आयडेंटिटी क्रायसीस धांडोळा घेतलाय All India Rank च्या लेखक-दिग्दर्शक वरुण ग्रोव्हरने. आपण नेहमी शिक्षणाचे महत्त्व ऐकत असतो, त्या महत्त्वाच्या जाणिवेतून अनेक जण शिक्षण मिळविण्यासाठी अत्यंत क

आत्मपॅम्फ्लेट : सर्वसामान्याची असामान्य आत्मगाथा

शाळेत असतांना आमची आजी तिच्या जीवनातील खूप गोष्टी सांगायची. तेव्हा मला नेहमी वाटायचे की एक वेबकॅम घेऊन तिचे अनुभव कथन कॅमेऱ्यात कैद करावे, कालांतराने कॅमेरा आला पण आजी नव्हती. तेव्हा खूप दुःख झाले, कारण मला माझ्या आजी इतकी कणखर व्यक्ति आज पर्यंत जवळून बघता आली नाहिये. पण हे आज तुम्हाला सांगायचे प्रयोजन तरी काय असावे बरं... नुकताच प्रदर्शित झालेला आत्मपॅम्फ्लेट हा चित्रपट या गोष्टी पुन्हा आठवण्याच्या मागे आहे. कारण या चित्रपटांने सामन्याच्या भावविश्वाला प्रस्तुत करतांनाच समाजातील क्लिष्ट प्रश्नांना सहज-सुलभ उत्तर शोधण्याचा प्रयत्न केला आहे. चित्रपटातील 'भावानों' या हाकेतील आपुलकी ही कोणत्याही समान आयडेंटिटीच्या आधारे निर्माण होणार्‍या आपुलकी पेक्षा लाखपट सरस वाटते. अर्थात त्यासाठी तुम्हाला चित्रपटातील नायकाच्या साथीदारांपैकी एक व्हावे लागते. चित्रपटातील 'सृष्टीचा' मागोवा घेतांनाचा प्रवास म्हणजे नव्वदीच्या पिढी समोरील प्रेम 'प्रकरण' या प्रकरणाचा वस्तुपाठच. प्रेम ही भावना, त्यामागील अनंत भावछटा आणि त्याच्या समोर उभे असलेले आर्थिक-सामजिक परिस्थितीचे आव्ह

संविधानकर्त्यांना अभिप्रेत समाज निर्माण झाला का ?

संविधानकर्त्यांना अभिप्रेत समाज निर्माण झाला का? हो या प्रश्नाला भिडण्याचा आजच्या पेक्षा चांगला दिवस कोणता असेल, तसेच आज ७० वर्ष पूर्ण झाल्यावर देखील आपल्या संविधानकर्त्यांच्या किती अपेक्षा आपण पूर्ण करू शकलो याचा लेखाजोखा मांडणे देखील गरजेचे आहे. आज आपण संविधान दिन साजरा करत असताना तुम्हाला ऑगस्ट २०१८ मधील एक घटना मुद्दाम सांगतो आहे. ११ ऑगस्टला संसदेच्या हाकेच्या अंतरावर या आपल्या संविधानाची प्रत जाळण्यात आली होती, हे कश्याचे लक्षण आहे? संविधानासारख्या महत्वाच्या ग्रंथाबद्दल इतका तिरस्कार का? त्याचे एकमेव कारण हे आहे, की संविधान अभ्यासण्यापेक्षा कोणीतरी काहीतरी चुकीची माहिती सांगितली तरी शहानिशा न करता त्यावर विश्वास ठेवण्याचा समाजातील कल. हा कल काय अचानक निर्माण झाला आहे का? तर नाही हा हळूहळू वाढत गेला आहे, त्यासाठी आपण सर्वंच जबाबदार आहोत हे देखील तितकेच खरे. भारतीय संविधान बनवताना कसे अनेक देशाचे संविधान अभ्यासण्यात आले, त्याची निर्मिती प्रक्रिया कशी गुंतागुंतीची आणि वेळ खाऊ होती, ते बनवण्यात किती वेळ लागला; या रंजक आणि अभिमानास्पद बाबीच्या पुढे जाणे हेच

Powered by Blogger

Theme images by gaffera